Türkiye’de Coğrafi İşaretli Gıda Ürünleri Üretim Potansiyelinin Değerlendirilmesi
Zir. Mür. Meltem Kantaroğlu
Prof. Dr. Nevin Demirbaş
Özet: Coğrafi işaret belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibariyle kökenin bulunduğu bir yöre, alan, bölge veya ülke ile bütünleşmiş bir ürünü gösteren ad veya işaretlerdir. Diyarbakır Karpuzu, Antep Fıstığı, Çorum Leblebisi, Malatya Kayısısı ve Afyon Kaymağı coğrafi özellikli gıda ürünlerine örnek verilebilir. Coğrafi ortam özelliklerinin ortaya çıkardığı ürün zenginliğinin coğrafi işaret yoluyla korunması, dünya ticaretinde yaşanan gelişmelere bağlı olarak giderek önem kazanmaktadır.
Türkiye için coğrafi işaretler ile koruma altına alınmış yöresel gıda ürünleri ve yöresel ürün zenginliği birlikte değerlendirildiğinde, ülke ekonomisi için önemli bir üretim potansiyelinin varlığı ortaya çıkmaktadır. Potansiyel ürünlerin coğrafi işaret alması istihdam ve katma değer yaratmasının yanı sıra üretim bölgelerinde üretimin sürdürülebilirliğine de katkılar sağlayabilmektedir. Türkiye geleneksel ürün adedi ve çeşitliliği açısından zengin bir potansiyele sahiptir. Nitekim 2 bin 500’ün üzerinde tescil alabilecek ürün bulunduğu halde sadece 200 civarında coğrafi işaretli ürün bulunmaktadır. Bunların yalnızca üçü Avrupa Birliği (AB) tarafından tescillenmiş durumdadır. Coğrafi işaretli ürünlerden beklenen ekonomik ve sosyal katkıların sağlanması için uluslararası geçerliliği olan coğrafi işaretli ürün sayısının artırılması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de coğrafi işaretli gıda ürünleri üretim potansiyelinin değerlendirilmesidir.
Anahtar Kelimeler: Coğrafi İşaret, Gıda Ürünleri, Türkiye
